غلامرضا راهپیما، استاد پیشکسوت خوشنویسی در گفتوگو با ایکنا درباره جشنواره ملی کتابت قرآن کریم گفت: ما باید برای ایجاد نشاط در فضای آموزشی و پژوهشی تلاش گستردهتری انجام دهیم. این امر نیازمند مدیریت صحیح و جامعی است تا جوانان با رغبت بیشتری در حوزههای فراگیری هنری کتابت قرآن کریم ورود کنند و این جشنواره میتواند در این زمینه نقش کلیدی خود را ایفا کند.
وی افزود: متأسفانه طی چهار دهه گذشته مدیریت کارآمدی را در حوزه خوشنویسی کشور شاهد نبودیم در حالی که میتوانستیم جوانان زبدهتر، نخبگان و اندیشمندان بهتری را در حوزه کتابت داشته باشیم. اما با توجه به اینکه حوزه خوشنویسی کشور دچار پیری و فرسودگی در مدیریت خود شده است، نیاز به باران تندی داریم که این سرزمین خشک را آبیاری و نخبگان جوان و اندیشمند و پژوهشگر را به سمت خود جذب کند.
استاد راهپیما با اشاره به چهار دهه وقفه در حوزه کتابت ادامه داد: تاکنون در حوزه آموزش برای نوشتار و کتابت تلاشهای خوبی شده اما حوزه پژوهش چندان مورد توجه نبوده است. در حالی که پژوهش میتواند اثربخشی آموزش را افزایش دهد. البته این مسئله را هم میتوان ناشی از مدیریت اشتباه و ناکارآمد خوشنویسی در کشور دانست.
وی در ادامه بیان کرد: اصلیترین وظیفه هنر این است که جمال را به کمال و صورت را به سیرت تبدیل کند. در غیر این صورت جوانان به آن گرایشی نخواهند داشت. به همین دلیل است که هنر تبلور اراده انسان در قالب یک بیان صحیح است؛ بنابراین برای آموزش جوانان ناچاریم منافع شخصی را کنار گذاشته و به منافع ملی توجه کنیم. اغلب جشنوارهها به دلیل مدیریت ناکارآمد اثربخشی چندانی ندارند. زیرا افراد مشخص و خاصی برای داوری حضور دارند و افراد خاصی هم انتخاب میشوند. در نتیجه جوانان علاقهمند به هنر از این مسئله سرخورده میشوند.
عضو پیوسته موزه هنرهای اسلامی مالزی یادآور شد: اگر جشنوارهای میخواهد موفق عمل کند باید به آموزش و پژوهش توجه کند. از این رو باید رویکرد جدیدی را در حوزه خوشنویسی کشور رقم بزنیم و خوشنویسی را به سمت نقد علمی و پژوهش فراگیر ببریم.
استاد راهپیما در ادامه گفت: ما در دوره معاصر جوانانی را داریم که از اساتید خود پیشترند ولی برخی از همین اساتید موفق که توانستهاند این استعدادها را پرورش دهند نمیخواهند این واقعیت را بپذیرند که باید عرصه را برای فعالیت آنها بازتر کنند.
وی افزود: انجمن خوشنویسان یکی از چند انجمنی است که دچار فرسودگی مدیریتی و انفعال شده است. در حالی که انجمن خوشنویسان این امکان و ظرفیت را داشته و دارد که در حوزه پژوهش فعالیتهای جدیتری انجام دهد اما تاکنون یک کتاب پژوهشی منتشر نکرده است. جوانان علاقهمند به این هنر نتوانستهاند از هنر در اقتصاد زندگی خود بهره بگیرند و حتی در هزینههای جاری خود نیز ماندهاند، این در حالی است که بسیاری از اساتید خوشنویسی، هنر خود را با هزینههای گزافی به فروش میرسانند.
نویسنده کتاب «از الفبا تا هنر» با اشاره به راهکار برونرفت از این مشکلات و مسائل بیان کرد: ما در تعاملات اجتماعی نیازمند تفکر جدید در حوزه خوشنویسی کشور هستیم. خوشنویسی شامل دو بخش اقتصاد هنر و سنت خوشنویسی است که هر دو حائز اهمیت هستند. جوان امروز نیاز به اقتصاد هنر دارد تا بتواند با آرامش خلاقیت خود را بروز دهد. از طرفی هم باید نگاهش به گذشته و نیاکانش باشد که آنها چگونه این سنت را حفظ کردند و به نسلهای بعد انتقال دادند. اگر جوان را به عنوان حلقه اتصال آینده و گذشته فرض کنیم میتواند در پویایی هنر و زنده ماندن آن نقش مؤثری داشته باشد.
وی تصریح کرد: فرهنگ از سوی مدیریت موازی در سازمانها و نهادهای دولتی تکهتکه شده و مدیریت متمرکزی در این عرصه وجود ندارد. بیتوجهی مدیران به فرهنگ و هنر باعث شده اکنون به جای خطوط ایرانی، خط عثمانطه در اغلب خانههای ایرانیها وجود داشته باشد. با وجود اینکه این خوشنویس جایگاه بالایی دارد، اما نکته مهم این است که چرا ما نتوانستیم جوانان و خوشنویسان خودمان را در این عرصه به کار بگیریم و از زیباترین و نفیسترین خطها در کتابت قرآن استفاده و آنها را به جهان عرضه کنیم. متاسفانه چند سالی است که کشور ترکیه با برگزاری جشنواره حلیه، جوانان ایرانی بسیاری را به سمت خود فرامیخواند و برخی اساتید نیز نقش دلال را در این زمینه بازی میکنند و خط جوانان ایرانی به نام ترکیه ثبت میشود.
99/11/25